Ιστορία

Το σχολείο του χωριού μας κρύβει μια μεγάλη ιστορία, όπως και τα περισσότερα σχολεία στην επαρχία. Τίποτα δεν ήταν αυτονόητο εκείνη την εποχή, για πολλά χρόνια το όμορφο χωριό μας δεν διέθετε σχολείο για να βοηθήσει τα παιδιά να μάθουν γράμματα, να μορφωθούν.

Το χωριό του Δούκα μετά την απελευθέρωση, συνέβαλε σημαντικά στην μορφωτική καλλιέργεια και την ανάπτυξη των Μηλιωτών, καθώς οι κάτοικοι μας έστελναν τα παιδιά τους μέχρι το 1895 στο χωριό Δούκα, στο οποίο λειτουργούσε Δημοτικό Σχολείο. Το έτος εκείνο είναι ιστορικό για το χωριό μας, καθώς άρχισε να λειτουργεί Μονοτάξιο Δημοτικό Σχολείο με δάσκαλο τον Κανέλλο Παπαχριστόπουλο. Όλοι πλέον οι κάτοικοι είχαν την ευκαιρία να παρέχουν στα παιδιά τους την μόρφωση και την καλλιέργεια για την μετέπειτα ζωή τους. Το σχολείο βέβαια, για τα πρώτα χρόνια, μέχρι το 1952 στεγαζόταν σε διάφορα ιδιωτικά σπίτια του χωριού.

Αξίζει να αναφέρουμε ορισμένους από τους δάσκαλους που πέρασαν από το χωριό μας. Ο Παναγιωτόπουλος Βασίλειος, καταγόμενος από τις Μηλιές, δίδαξε πολλά χρόνια, συμβάλλοντας στην επιμόρφωση αρκετών προγόνων μας.

Ο Κοτσιράς Νικόλαος εργάστηκε αρκετά χρόνια στο σχολείο του χωριού, οι περισσότεροι τον θυμούνται για την πειθαρχεία που υπήρχε στις τάξεις του, αργότερα μεταφέρθηκε στο σχολείο του Δούκα όπου εκεί ολοκλήρωσε και την σταδιοδρομία του.

Επί 20ετίας εργάστηκε ως δάσκαλος στο σχολείο του χωριού μας και ο Μπαντούνας Ιωάννης, από την Γορτυνία, ο οποίος εγκαταστάθηκε στο χωριό μας. Γνωστός για την ευσυνειδησία του και την μεταδοτικότητα που είχε στους μαθητές, υπήρξε άριστος δάσκαλος με κύριο χαρακτηριστικό του το πνεύμα σεβασμού που απέπνεε.

Με το Δημοτικό σχολείο συνδέθηκε και ο αείμνηστος Φραγκούλης Ιωάννης από το Δούκα. Ως δάσκαλος, ο οποίος δίδαξε για μια 20ετία, όλοι όσοι τον έζησαν έχουν τις καλύτερες  αναμνήσεις, συνδύαζε αρμονικά την παιδαγωγική μόρφωση με την πίστη του για την Εκκλησία και την Ορθοδοξία.

Τέλος, αξίζει να αναφερθούμε και στον Νταουσάκη Αθανάσιο, ο οποίος κατάγεται από την Ναυπακτία. Νέος, με ενθουσιασμό και πίστη για την αποστολή του εκπαιδευτικού, διέθετε σπάνια αγάπη για τους μαθητές και κατείχε ξεχωριστή διδακτική μέθοδο με την οποία κατόρθωνε να αφυπνίσει το πάθος των μαθητών του για μάθηση.

Περίπου για 50 χρόνια το σχολείο δεν είχε συγκεκριμένη στέγη, στεγαζόταν σε διάφορες οικίες του χωριού. Ένα σπίτι όμως, όσο καλό και να είναι, δεν θα μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες μιας τάξης, ενός σχολείου. Το 1935 άρχισαν να γίνονται κάποιες ενέργειες, χάριν στις οποίες εγκρίθηκαν κάποια κονδύλια από το Υπουργείο Παιδείας. Το 1938 κατόρθωσαν να πετύχουν τον σκοπό τους. Κατόπιν έγινε έρανος και έτσι αγόρασαν προς το βορειοδυτικό μέρος του χωριού οικόπεδο, που άξιζε 5.000 δρχ. από τον ιδιοκτήτη Λέντζο κ. Ιωάννη. Με την κρατική χορηγία έγινε η τοιχοποιία του νέου κτηρίου. Λόγω της πολεμικής κατάστασης έμεινε χωρίς στέγη μέχρι το έτος 1952. Το έτος αυτό, μετά από κρατική επιχορήγηση έγινε η σκεπή και όλες οι ελλείψεις, ώστε να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί για να χρησιμοποιηθεί ως σχολείο.

Τότε έγιναν και τα εγκαίνια του σχολείου. Παρόντες ήταν όλες οι αρχές της Κοινότητας, οι κάτοικοι κι η δασκάλα η Παπαϊωάννου Κική, που ήταν και η πρώτη δασκάλα του σχολείου.

Εκείνη την εποχή το κτήριο αποτελούταν από την αίθουσα διδασκαλίας και το γραφείο, το οποίο χρησιμοποιούταν σαν δωμάτιο του δασκάλου.

Στην συνέχεια και αφού υπήρχαν τα χρήματα στην εθνική Τράπεζα της Ελλάδας από τις κρατικές επιχορηγήσεις, η νέα σχολική εφορεία θεώρησε αναγκαία την επέκταση του σχολείου, για να γίνει διτάξιο. Πράγματι, το έτος 1955, αφού εγκρίθηκε από την νομαρχεία Ηλείας, έγινε η ανέγερση προς το ανατολικό μέρος της πρώτης.

Το 1953 είχε δημιουργηθεί και σχολικός κήπος με λουλούδια από την Μαρία Κατσίβελα.

Το 1955 δημιουργείται από την δασκάλα Γιαννιά Μαρία σχολική βιβλιοθήκη.

Στο χρόνια αυτά, όπως και σε αυτά που ακολούθησαν, το σχολείο λειτουργούσε πρωί- απόγευμα και οι μαθητές έτρωγαν στο σχολείο.

Δυστυχώς με τα χρόνια οι μαθητές μειώθηκαν, με αποτέλεσμα το σχολικό έτος 2001-2001 το δημοτικό σχολείο του χωριού μας να κλείσει.

Σήμερα υπάρχει ακόμα το κτήριο στο χωριό, χρησιμοποιείται ενίοτε για συνελεύσεις ή για εκλογικό κέντρο. Τα σημάδια φθοράς είναι έντονα, όμως άμα κοιτάξει κανείς λίγο πιο επίμονα θα δει τα παιδιά να κάθονται στα θρανία και να κοιτούν τον δάσκαλο με δίψα για μάθηση, θα δει παιχνίδια στην αυλή και γέλια.

Εκεί είναι το σχολείο των προγόνων μας. Εκεί στην ίδια αίθουσα έμαθαν τα πρώτα τους γράμματα οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας, ενδεχομένως και κάποιων οι γονείς μας.

Να αγαπήσουμε πρέπει το σχολείο. Η αγάπη μας θα το κρατήσει ζωντανό στους αιώνες.

Παρακάτω θα βρείτε κάποια στοιχεία, όπως, χρονολογικά οι δάσκαλοι που πέρασαν από το σχολείο, καθώς και τον αριθμό των μαθητών ανά τα έτη.

Δάσκαλοι από το έτος 1892 ως το 1995, καταγωγή, έτος που δίδαξε

• Παπαχριστόπουλος Κανέλλος
• Παναγιωτόπουλος Παναγιώτης, Κλαδέο
• Πλιώτας Κωνσταντίνος, Αλβάνιστα
• Παναγιωτόπουλος Βασίλειο, Μηλιές
• Ασημακόπουλος Παναγιώτης, Βερβινή
• Παπαηλιού Μηνάς, Παραλογγούς
• Καραχάλιος Ανδρέας, Κοσκινά
• Τσίκας Θεόδωρος, Καρσαρίτες
• Κοτσιράς Νικόλαος, Μηλιές, 1923-1924
• Μουσάς Χαράλαμπος, Φολόη, 1924-1925
• Μπαντούνας Ιωάννης, Παραλογγούς, 1925-1927
• Φραγκούλης Ιωάννης, Δούκα, 1927-1945
• Παπασωτηρίου Βάσω, Πάτρα, 1945-1947
• Μπαντούνας Ιωάννης, Παραλογγούς, 1947-1950
• Παπαϊωάνου Κική, Δούκα, 1950-1952
• Κατσίβελα Μαρία, 1952-1953
• Γιαννιά Μαρία, Μηλιές, 1953-1974

Από το 1959 γίνεται Διτάξιο με την εισήγηση του επιθεωρητή Κολοβού

• Νταουσάνης Αθανάσιος, Ναυπακτία
• Χασάπης Βασίλειος, Τρίπολη
• Γιαννοπούλου Βάσω, Καρδαμά Ηλείας
• Μπιθα Κωστούλα, Καλλιθέα Ηλείας
• Φουρτούνης Αθανάσιος, Κρέστενα Ηλείας
• Κότσαλης Κώστας, Ανδρώνι Ηλείας
• Αναστασοπούλου – Μπιλάλη Λεμονιά
• Κουτσαντωνάκης Γεώργιος, Κρήτη
• Πίκλας Δημήτριος, Ναύπακτος
• Πέτσας Βασίλειος, Τρίπολη
• Μαρούντας Κωνσταντίνος, Μηλιές
• Φωτόπουλος Γεώργιος, Πύργο
• Τσαπάρας Αριστείδης, Μηλιές
• Δημητρόπουλος Ανδρέας, Λάλα
• Μπούζας Παναγιώτης, Καλαμάτα
• Καρακώστας Αθανάσιος, Λάρισα
• Μουτάφης Οδυσσέας, Αθήνα
• Αναγνωστοπούλου Μαρία, Πύργος
• Τσαρουχα Θεοδώρα, Βλαχέρνα
• Τριανταφυλλόπουλος Βασίλειος, Λαμία
• Κουτσανδρέα Κατερίνα, Αθήνα
• Δημητρόπουλος Ανδρέας, Αθήνα
• Πέρρος Παναγιώτης, Λάρισα

Ενδεικτικός Πίνακας με τον αριθμός των μαθητών ανά τα έτη